Soru 801: Ramazan
ayında dini bir görev için seferde olmam nedeniyle üzerimde 18 gün kaza oruç
var, vazifem nedir? Acaba üzerime kaza farz olur mu?
Cevap: Seferde olmanız yüzünden tutmadığınız Ra-mazan ayının
oruçlarını kaza etmeniz farzdır.
Soru 8011:
Ramazan ayının orucu için ecîr olan (bedelle bir ölüden taraf oruç tutmayı
üzerine alan) kimse öğleden sonra orucunu yerse, üzerine keffaret farz olur mu?
Cevap: Keffaret farz olmaz.
Soru 802: Ramazan
ayında dini bir görev için seferde olan ve bu yüzden oruç tutamayan kimseler,
üzerinden birkaç yıl geçtikten sonra tutmadıkları oruçları şimdi kaza etmek
isterlerse keffaret vermeleri farz mıdır?
Cevap: Ramazan ayının kazasını sonraki ramazana kadar
geciktirmeleri, oruç tutmalarına engel olan mazeretlerinin devam etmesi
yüzünden olursa, sadece tutmadıkları orucu kaza etmeleri yeterlidir ve her gün
için bir müdd fidye vermeleri gerekmez. Ama; ihtiyaten müste-hap olarak fidye
de vermeleri daha iyidir. Ancak; ramazan ayının orucunun kazasını sonraki
ramazana kadar geciktirmeleri bir mazeret olmaksızın önemsememezlik yüzünden
olursa, hem kaza etmeleri ve hem de fidye vermeleri farzdır.
Soru 803:
Cehaleti yüzünden yaklaşık on yıl namaz kılmayan ve oruç tutmayan bir kimse
tövbe ederek Allah'a döner ve üzerine farz olduğu halde yerine getirmediği
şeyleri yerine getirmeyi azmederse, ancak tutmadığı bütün oruçların kazasını
edemez ve üzerine gelen keffareyi verecek kadar malı da olmazsa sadece istiğfar
etmesi yeterli midir?
Cevap: Hiçbir durumda tutmadığı oruçların kazası üzerinden
kalkmaz. Ancak; keffaret olarak iki ay oruç tutamaz ve altmış fakiri de
doyuramazsa, mümkün olduğu kadar fakirlere sadaka vermesi ve istiğfar etmesi
gerekir. Eğer fakire az bir sadaka verecek durumu da yoksa sadece tövbe etmesi,
yani dili ve gönlüyle” Esteğfirullah” demesi kafidir.
Soru 804:
Bendeniz mali ve bedeni yönden şartlarımın uygun olmaması yüzünden üzerime
vacip olan keffarelerden dolayı ne oruç tutabildim ve nede fakir doyurabildim.
Sadece istiğfar etmekle yetindim. Ancak şu anda hem oruç tutmaya hem de fakir
doyurmaya gücüm var. Bu durumda vazifem nedir?
Cevap: Soruda ki varsayıma göre yeniden keffare vermeniz
gerekmez. Ancak ihtiyatı müstehaba uygun olan keffare vermenizdir.
Soru 805: Sonraki
ramazan ayından önce tutmadığı oruçları kaza etmesinin farz olduğunu bilmeyerek
oruç tutmayan kimsenin hükmü nedir?
Cevap: Farz olduğunu bilmeyerek kazayı sonraki ra-mazana
kadar geciktirmesinin fidyesi üzerinden kalkmaz.
Soru 806: 120 gün
oruç tutmayan bir kimse ne yapmalıdır; her gün için altmış gün oruç tutması mı
gerekir? Ve acaba üzerine keffaret farz olur mu?
Cevap: Tutmadığı Ramazan ayının oruçlarını kaza etmesi
farzdır. Eğer, orucu şer'î bir mazereti olmaksızın kasten yemişse, kaza dışında
her gün için keffaret vermesi de farzdır. Keffaret ise, altmış gün oruç tutmak
veya altmış fakiri doyurmak ya da her birine bir müdd olmak üzere altmış fakire
taam vermektir.
Soru 807:
Üzerimde farz oruç varsa, farz oruçlarımın kazası olması niyetiyle ve eğer
yoksa, mutlak kurbet kastıyla (Allah'a yakın olmak niyetiyle) yaklaşık bir ay
oruç tuttum, bir ay boyunca tuttuğum bu oruç üzerime farz olan kaza
oruçlarımdan sayılır mı?
Cevap: İster kaza orucu olsun, ister müstehap,
emredildiğiniz şeyi yerine getirme niyetiyle oruç tutarsanız ve üzerinizde de
kaza oruç olursa, o oruçlarınız kaza oruçlarınızdan sayılır.
Soru 808: Üzerine
ne kadar kaza orucun farz olduğunu bilmeyen kimse, üzerinde kaza oruç olmadığı
inancıyla müstehap oruç tutarsa, tuttuğu bu oruçlar kaza oruçlarından sayılır
mı?
Cevap: Müstehap niyetiyle tuttuğu oruçlar üzerindeki kaza
oruçlarından sayılmazlar.
Soru 809: Şer'î
hükmü bilmeyerek orucu bozan şeylerden birisini yapan kimse hakkında görüşünüz
nedir? Bu kimsenin üzerine sadece kaza mı farzdır, yoksa keffaret vermesi de mi
gerekir?
Cevap: Şer'î hükmü bilmez ve bundan dolayı orucu batıl eden
şeylerden birisini yaparsa, mesela ilaç yutmanın orucu bozduğunu bilmez ve ilaç
yutarsa, orucu batıl olur ve onu kaza etmesi gerekir. Ancak keffare gerekmez.
Soru 810: Bulûğa
eriştiği ilk yıllarda, zayıf ve güçsüz oluşundan oruç tutamayan kimse, sadece
onların kazasını mı tutmalıdır, yoksa kaza dışında keffaret de mi vermelidir?
Cevap: Oruç tutması zararlı değilmişse ve orucu kasıtlı
olarak yemiş ise, kaza dışında keffaret de vermesi farzdır. Ancak oruç tutarsa
hastalanacağından korkarsa sadece orucun kazası farz olur.
Soru 811: Kaç gün
orucu bozduğunu ve kaç gün namaz kılmadığı bilmeyen kimsenin vazifesi nedir?
Orucu kasıtlı mı, yoksa şer'î bir mazeret yüzünden mi bozduğunu bilmeyen
kimsenin hükmü nedir?
Cevap: Yerine getirmediğini kesin olarak bildiği oruç ve
namazları yerine getirmekle yetinmesi caizdir. Kasıtlı olarak orucu bozduğunda
şüphe ederse keffaret farz olmaz.
Soru 812: Ramazan
ayında orucunu tutan bir kimse, yemek için sahurda uyanmaz, dolayısıyla akşama
kadar oruç tutamazsa ve gündüz başına gelen bir olay yüzünden de orucu bozarsa,
üzerine bir keffaret mi, yoksa cem keffaret mi gelir?
Cevap: Açlık, susuzluk vs. gibi sebeplerle tahammülü çetin
olan duruma düşünceye kadar orucuna devam eder ve sonra orucunu yerse, sadece
kaza farz olur ve keffaret vermesi gerekmez.
Soru 813: Üzerime
farz olan kaza orucunu yerine getirip getirmediğimde şüphe edersem vazifem
nedir?
Cevap: Geçmişte üzerinize kaza orucunun farz olduğunu kesin
bilirseniz, (oruç tutarak) o kazayı yerine getirdiğinize dair kesin bilgi elde
etmeniz farzdır.
Soru 814: Bulûğ
çağına eriştiğinden bu yana ilk defasında Ramazan ayından 11 gününü oruç tutan,
bir gününü öğle üzeri bozan ve 18 gün oruç tutmayan kimse 18 gün için üzerine
keffaret geldiğini bilmezse vazifesi nedir?
Cevap: Ramazan ayının orucunu kasıtlı olarak ve kendi
isteğiyle tutmazsa, orucu bozduğunda ister keffa-retin farz olduğunu bilsin,
isterse bilmesin kazadan başka keffaret de üzerine farz olur.
Soru 815:
Doktorun, orucun zararlı olduğunu söylemesi nedeniyle oruç tutmayan hasta,
birkaç yıl sonra orucun kendisine zararlı olmadığını ve doktorun kendisini
oruçtan men etmek hususunda yanıldığını anlarsa, üzerine kaza ve keffaret farz
olur mu?
Cevap: Güvenilir ve uzman bir doktorun bildirmesi
neticesinde veya halk arasında geçerli sayılan başka bir kaynaktan, kendisine
bir zarar ulaşacağından korktuğu için oruç tutmazsa, sadece kaza farz olur..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder