Soru 744: Dine
bağlılıkları zayıf olan bazı doktorlar, zararlı olduğu bahanesiyle hastaları
oruç tutmaktan menetmekteler. Bu gibi doktorların sözleri şer'an geçerli
sayılır mı?
Cevap: Doktor kendisi güvenilir olmaz, sözü de güven
kazandırmaz ve orucun zararlı olduğu hususunda endişe ve korkmaya da sebep
olmazsa bu durumda onun sözü geçerli değildir.
Soru 745: Annem
yaklaşık on üç yıldır hasta olduğu için bu süre içerisinde oruçlarını tutamadı.
Ben, annemin ilaç kullanmak zorunda kaldığı için bu farizadan mahrum olduğunu
biliyorum. Bu durumda tutmadığı o-ruçların kazasının farz olup olmadığı
hususunda bizi aydınlatır mısınız?
Cevap: Hasta olduğu için oruç tutamamışsa, tutamadığı oruçlarını
kaza etmesi farz değildir.
Soru 746: Bünyem
zayıf olduğundan dolayı bulûğ çağından itibaren on iki yaşına kadar oruç
tutmadım; şimdi vazifem nedir?
Cevap: Mükellefiyet çağına ulaştıktan sonra Ramazan ayında
tutmadığınız oruçları kaza etmeniz farzdır. Ramazan ayının orucunu kasıtlı
olarak ve şer'î bir mazeretiniz olmaksızın yemişseniz, kaza dışında keffaret de
farz olur.
Soru 747: Göz
doktoru oruç tutmamı yasaklayarak gözümden rahatsız olduğum için kesinlikle
oruç tutmamam gerektiğini söylemesine rağmen rahat edemediğimden oruç tutmaya
karar verdim. Ancak; bir çok zorluklarla karşılaştım. Bazen akşam ezanına kadar
bir şey hissetmememe rağmen, bazen de ikindi vakitlerinde rahatsız oluyordum.
Bu durumda orucun bana farz olup olmadığında şüphe ettiğim halde orucumu akşama
kadar sürdürüyordum; sorum şudur: Acaba oruç tutmak bana farz mıdır? Oruç
tuttuğum günlerde akşama kadar orucumu sürdürebileceğimden emin olmadığım
durumlarda niyetim ne olmalıdır?
Cevap: Dindar ve emin bir doktorun sözüne dayanarak oruç
tutmanızın size zararlı olduğuna dair itminan kazanırsanız veya oruç
tuttuğunuzda gözünüze bir zarar dokunmasından endişelenirseniz, oruç tutmanız
farz değildir; hatta caiz bile olmaz. Zararlı olacağından endişelendiğiniz
durumda oruç niyeti etmeniz de sahih değildir. Ancak; size bir zarar
gelmesinden endişelenmezseniz oruç tutmanızın sakıncası yoktur; tabi, orucun
sahih olması gerçekten onun zararlı olmamasına bağlıdır.
Soru 748: Ben
tıbbı gözlük kullanıyorum, derecesi şimdi yüksektir, doktora müracaat ettiğimde
gözüme özen göstermediğim takdirde gözlüğümün derecesinin daha da yükseleceğini
söyledi. Bu yüzden, Ramazan ayında oruç tutmam mümkün olmazsa vazifem nedir?
Cevap: Eğer gözünüze zararlıysa oruç tutmanız farz değildir;
hatta orucunuzu yemeniz farzdır. Hastalığınız gelecek Ramazan'a kadar devam
ederse tutmadığınız oruçların kazası size farz değildir ve her günün orucu için
fakire bir müdd taam (yaklaşık 750 gr. ağırlığında yemek; pirinç, buğday vb.)
vermeniz gerekir.
Soru 749: Annem
ağır bir hastalığa yakalanmıştır. Babam da cismen zayıf olduğu için zorluk
çekmektedir ve buna rağmen her ikisi de oruç tutmaktalar. Oruç tutmalarının
hastalıklarının şiddetlenmesine sebep olduğu bazen belli oluyor. Şimdiye kadar
onları, en azından hastalıkları ağırlaştığında oruç tutmamaya ikna edemedim; bu
hususta bizi aydınlatır mısınız?
Cevap: Orucun hastalığa sebep olduğunu veya hastalığı
ağırlaştırdığını ya da oruç tutmaya gücü olmadığını belirlemek hususunda ölçü;
oruç tutan kimsenin kendi teşhisidir. Ama orucun zararlı olduğunu anlar ve buna
rağmen yine oruç tutmak isterse bu durumda oruç tutması haram olur.
Soru 750: Geçen
yıl uzman bir doktor vasıtasıyla böbreklerimden ameliyat oldum. Doktor, ömrüm
boyunca oruç tutmamı bana yasakladı. Ben şimdiye kadar hiç rahatsızlık
hissetmedim, normal olarak yiyip içmekteyim, bu durumda vazifem nedir?
Cevap: Bizzat kendiniz orucun size zararlı olacağından
endişelenmez ve buna şer'î bir deliliniz de olmazsa, Ramazan ayının orucunu
tutmanız farzdır.
Soru 751: Bazı
doktorların şer'î hükümden haberdar olmamalarını göz önünde bulundurarak bir
kimseyi oruç tutmaktan men eden doktorun sözünü dinlemek farz mıdır?
Cevap: Doktorun sözünden orucun kendisine zararlı olacağına
mutmain olursa veya doktorun sözüne veya halk tarafından kabul edilen diğer bir
sebebe istinaden orucun kendisine zararlı olacağından korkarsa, oruç tutması
farz değildir. Hatta oruç tutması haramdır.
Soru 752:
Böbreğimde taş toplanıyor. Böbrekte kireçlenme yoluyla taş oluşmasından
korunmanın tek yolu, devamlı sıvı maddeler içmektir. Doktorlar, oruç tutmamın
caiz olmadığına inanmaktalar, bunu dikkate alarak Ramazan ayının orucu
karşısında vazifem nedir?
Cevap: Böbreğin rahatsız olmasını engellemek gündüzleri su
veya sıvı şeyler içmeyi gerektiriyorsa oruç tutmanız farz değildir.
Soru 753: Şeker
hastalığına yakalanan kimseler günde bir veya iki defa iğneyle ensülin
kullanmak zorunda kalıyorlar. Böyle hastalar için doktorlar, şeker miktarının
ani düşüşünün baygınlığa yol açmaması için bazen günde dört defa yemek
yemelerini tavsiye ediyor; bu gibi insanların oruca karşı vazifeleri hakkında
görüşünüzü belirtir misiniz?
Cevap: Sabahtan akşama kadar (oruçlu kalıp) yemek ve
içmekten sakınmak zararlı olursa oruç tutmaları farz olmadığı gibi, oruç
tutmaları caiz bile değildir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder